Denken over de toekomst is voor mij als persoon, maar ook als ondernemer, een tweede natuur. Nu de coronacrisis ons aan huis kluistert en de wereld voor onze ogen in brand staat, heb ik nog meer tijd en zin dan normaal om over die toekomst na te denken. Hoewel een hoge functionaris van het accountantskantoor KPMG onlangs in de Volkskrant schreef dat bespiegelingen over de toekomst, juist nu we met z’n allen tegen corona vechten, ‘voorbarig’ zijn, neem ik tijdens deze plotselinge stilstand toch – met toenemend enthousiasme merk ik – de vrijheid alles fundamenteel in ogenschouw te nemen, ook de missie van Doets Reizen en de praktijk die daaromheen is gegroeid. Kernvraag: welke wereld zullen we post-corona aantreffen en welk soort reisorganisatie kan aan die wereld een succesvolle bijdrage leveren?
Het voorgaande klinkt misschien logisch; als de natuurlijke reflex van een ondernemer die poogt ontwikkelingen voor te zijn en daarop in te spelen. Maar om me heen, in ondernemerskringen, zie ik vooral schrik en paniek. Begrijpelijk. Prognoses storten ineen. Banen staan plotsklaps op de tocht. Zekere aanvoerlijnen lijken voor maanden, misschien wel jaren geblokkeerd. Het faillissement komt met lichtsnelheid op menigeen af. Je zou kunnen zeggen: wat kan je anders verwachten dan schrik en paniek?
Toch voel ik de behoefte juist nu, in het heetst van de coronastorm, een lans te breken voor rust en acceptatie. Hoe ontroerend het ook is dat velen in het Doets-team in de startblokken staan alles meteen weer op te pakken en vol energie in te halen wat we de afgelopen weken gedwongen moesten laten lopen, mijn boodschap is: ‘Laat gaan. Neem rust. Beschouw 2020 voor dit moment als voorbij. En bedenk, als je jezelf sterk genoeg voelt, hoe we van 2021 de beste comeback kunnen maken. Ik hoor het graag.’ Niet alleen hoop ik op deze manier verse, inspirerende ideeën los te weken, ik probeer ook nodeloze frustratie te voorkomen, want nu alles stilligt is hun vechtlust gedoemd als een boemerang terug te slaan in hun eigen gezicht, wie weet bovenop hun neus. Dat levert alleen maar gewonden op.
Het grootste misverstand dat nu kan ontstaan, en die meneer van de KPMG lijkt het te propageren, is dat onze samenleving veerkracht toont door één kant op te vechten. En alles in het werk te stellen om terug te keren naar de wereld-vóór-corona.
Volledig oneens.
De veerkracht van onze samenleving bestaat er niet uit op volle kracht door te gaan waar we gebleven waren. Maar uit de bereidheid nieuwe wegen in te slaan, tot voor kort ondenkbare gedachten te durven denken en daadwerkelijk buiten onze gebruikelijke routines te treden en zo onszelf te verbazen.
De ic-verpleegkundigen die we nu eindelijk aanzien voor wat ze werkelijk zijn, helden, hebben na hun levensreddende arbeid recht op meer dan de wereld-vóór-corona. Recht op meer salaris, waardering, levenskwaliteit.
Met het bouwen aan de wereld-na-corona kun je niet vroeg genoeg beginnen.